Əgər it insana etimadsız və ya aqressiv yanaşırsa, onun instinktlərinə inanmaq lazımdır. Əgər it mənfi reaksiyaya girirsə, bunun səbəbi var.
Lent.аz bu səbəbləri təqdim edir:
Bəzən elə hallar olur ki, tamamilə mehriban görünən it qəfil gərginləşir və ya müəyyən bir insanın yanında aqressiv olur. Bu, sadəcə kapriz və ya pis əhval-ruhiyyə deyil. İtlər çox vaxt bizim diqqətimizdən yayınan incə siqnallara reaksiya verirlər.
İtlərin "gizli silahı" onların qeyri-adi qoxubilmə qabiliyyətidir. İnsanlarda təxminən 5 milyon qoxu reseptoru olduğu halda, itlərdə bu rəqəm 220 milyondur, bəzi cinslərdə isə 300 milyona qədərdir. Baytarlıq nevroloqlarının məlumatına görə, qoxuları işləyib emal edən beyin hissəsi qoxu soğanağı itin beyninin ümumi həcminin təxminən 10%-ni təşkil edir. Bu o deməkdir ki, itlər qoxuları sadəcə "iyi duymaq" üçün deyil, biz görməni necə qavrayırıqsa, eləcə də qoxuları emal edirlər. Onlar stres, qorxu, hətta xəstəliklə bağlı bədən kimyasındakı dəyişiklikləri belə hiss edə bilirlər.
İnsanlar qorxu, stress və ya narahatlıq keçirəndə xüsusi kimyəvi siqnallar ifraz edirlər. İtlər adrenalinin, kortizolun və emosional vəziyyəti əks etdirən digər markerlərin qoxusunu hiss edirlər. 2018-ci ildə aparılan bir araşdırmada labradorlar və qolden retriverlərə qorxmuş insanlardan götürülmüş tərləmə nümunələri verilib. Nəticədə, itlər də nəzərəçarpacaq dərəcədə həyəcanlanıblar.
Araşdırmalar göstərib ki, itlər müəyyən qoxuları keçmiş təcrübə ilə əlaqələndirə bilirlər. Məsələn, bir itin pizza yeyən qonaqlara daim pis reaksiya göstərdiyi müşahidə olunub. Sonradan məlum olub ki, balalıq dövründə ona pis davranan şəxs məhz pizza çatdıran idi. Bu qoxu onda mənfi assosiasiya yaradıb. Beləliklə, qoxu və davranış arasındakı bu bağlılıq onu göstərir ki, itlərin reaksiyaları təsadüfi deyil. Onlar yadda saxlanılmış təcrübələrə cavab verirlər.
Elə bu qabiliyyətləri itləri emosional travma yaşayan insanlar üçün əla yoldaş edir. Getdikcə daha çox sübutlar göstərir ki, itlərə PTSD-dən (travma sonrası stress pozuntusu) əziyyət çəkən insanlara kömək etməyi öyrətmək mümkündür. Onlar insanın əhvalındakı dəyişiklikləri vaxtında hiss edib, böhran başlamazdan əvvəl təsəlli verə bilirlər.
