top
Gəncənin qanlı tarixinin lal şahidi: Ozan məscidi
13 avqust 2021, 11:00
- +

Gəncənin qanlı tarixinin lal şahidi: Ozan məscidi

Ozan məscidi Gəncə şəhərinin Ozan küçəsində yerləşir. Bəzi mənbələrdə məscidin inşası 1884-cü ilə aid edilir, lakin məscidin iç qapısının üzərindəki ərəb yazısından məlum olur ki, Ozan məscidi 1786-cı ildə tikilib.

Məscid bir neçə dəfə dağıntılara və yanğınlara məruz qalıb. Belə hadisələrdən biri 1920-ci ildə Azərbaycanın bolşeviklər tərəfindən işğalına etiraz olaraq başlayan Gəncə üsyanı zamanı baş verib. Üsyançıların sayının artdığını görən bolşeviklər, ermənilərlə birgə müsəlman məhəllələrini top atəşinə tuturlar. Üsyan yatırıldıqdan sonra Ozan məhəlləsinin sakinləri cəzalara və işgəncələrə məruz qalmışdırlar. Qanlı toqquşmalarda 15 min insan qətlə yetirilmişdir.

Gəncə üsyanın şahidi olan gəncəli Məmməd Ibrahim oğlu Altunbəy 1989-ildə çıxan "Azadlığa uçan ilk türk" kitabında o günlərdən yazır: "Ən böyük faciə Ozan məscidindəydi... Açıq qalan qapı önündən keçərkən duyduğumuz dəhşətdən qanımız dondu. Məscidin ortasında yüzlərlə insanın yanğından qıvrılıb qalan cəsədi qorxunc bir mənzərə yaratmışdı... Diri-diri yandırılan məsum insanların qanı və yağı kömürləşən qapının altından çölə axırdı. Cəsədlər arasında necə olubsa yanmayan, fəqət qaralıb qalan əllər, əl və ayaq parçaları, saç hörükləri faciənin böyük dəhşətini daha da artırırdı... Küçənin o biri başında beş-altı erməni akkardion çalırdı."

Ozan məscidi eyni zamanda Hacı Abbaslı məscidi də adlandırılır. Bu ad məscidi öz hesabına inşa etdirən insanın adı ilə bağlıdır. Məscidin binasının minarəsi yoxdur və üstü günbəzli dördbucaqlı formaya malikdir. Məscidin tikintisində qırmızı kərpicdən istifadə olunub.

Məscid 1920-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Sovet dövründə məscidin fəaliyyəti qadağan olunmuşdur. Bir müddət burada korlar arteli və ərzaq mağazası yerləşdirilmişdir. 1979-cu ildə Ozan məscidi yenidən bərpa olunmuşdur. Məscid binasından  Nizami xatirə muzeyi, kitab mağazası kimi istifadə olunmuşdur. Məscidin binası hal-hazırda 15 saylı kitabxana kimi fəaliyyət göstərir.

[caption id="attachment_1012" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

[caption id="attachment_1013" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

[caption id="attachment_1015" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

[caption id="attachment_1011" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

Mənbələr:


  1. Баберовски Й. Враг есть везде. Сталинизм на Кавказе.

  2. Sadıq Şükürov. Gəncənin tarixi abidələri.

  3. Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası

  4. https://azertag.az/xeber/Ozan_mescidi_Qanli_tarixin_das_yadigari_VIDEO-952638

  5. https://haqqinda.az/M%C9%99scidl%C9%99r/6580-Ozan+m%C9%99scidi.html

  6. https://www.youtube.com/watch?v=GjlNScT9n-g


 

Son xəbərlər

Bütün xəbərlər
Bu gün, 00:05

Füzuli şəhərinin işğaldan azad edilməsindən beş il ötür

Bütün xəbərlər
Bu gün, 00:01

Gəncənin beşinci dəfə raket atəşinə tutulmasından 5 il ötür

Bütün xəbərlər
Dünən, 17:41

9 ayda 354 milyon manat ipoteka krediti verilib

Bütün xəbərlər
Dünən, 16:47

Magistral yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq

Bütün xəbərlər
Dünən, 16:06

Gəncədə bu tədbirin bağlanış mərasimi keçirilib

Bütün xəbərlər
Dünən, 15:18

Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar

Bütün xəbərlər
Dünən, 14:38

Arvadını öldürən 3 uşaq atası video paylaşdı - YENİLƏNİB

Bütün xəbərlər
Dünən, 13:57

Gəncədə 6 nömrəli marşrut xətti üzrə hərəkət sxemi açıqlanıb

Bütün xəbərlər
Dünən, 13:26

Sabah hava necə olacaq? - PROQNOZ

Bütün xəbərlər
Dünən, 11:53

Gəncədə ət satışına təsir edən dabaq xəstəliyi qorxusu

Bütün xəbərlər
Dünən, 11:00

İri müəssisəyə işçilər tələb olunur

Bütün xəbərlər
Dünən, 10:33

BDYPİ sürücülərə müraciət edib

Bütün xəbərlər
Dünən, 10:00

ATU-da futzal turniri keçiriləcək

Bütün xəbərlər
Dünən, 09:28

Gəncədə qurumuş ağacların kəsilməsi davam etdirilir

Bütün xəbərlər
Dünən, 00:01

16 oktyabr 2020: Vətən müharibəsinin 20-ci günü

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 18:00

Gəncədə "Bolt" sürücüləri qanunsuz taksilərə qarşı etiraz ediblər

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 17:33

Yeddi il əvvəlki ədavət dava ilə nəticələndi

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 16:37

Təhlükəli çaylarla bağlı AQTA-dan AÇIQLAMA

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 16:03

Gəncədə ödənişsiz loqopedik və psixoloji konsultasiya keçiriləcək

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 15:26

Gəncə marşrutları üzrə müsabiqənin qalibləri

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 14:47

Gəncədə 10 nömrəli marşrut xəttində qanunsuz gedişhaqqı problemi

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 14:00

Sabah dolu düşəcək - PROQNOZ

İdman
15 oktyabr 2025, 13:27

"Kəpəz" yeni transferini açıqladı

Bütün xəbərlər
15 oktyabr 2025, 12:57

Gəncədə tanınmış həkim dünyasını dəyişib

Oxşar xəbərlər