top
Gəncənin qanlı tarixinin lal şahidi: Ozan məscidi
13 avqust 2021, 11:00
- +

Gəncənin qanlı tarixinin lal şahidi: Ozan məscidi

Ozan məscidi Gəncə şəhərinin Ozan küçəsində yerləşir. Bəzi mənbələrdə məscidin inşası 1884-cü ilə aid edilir, lakin məscidin iç qapısının üzərindəki ərəb yazısından məlum olur ki, Ozan məscidi 1786-cı ildə tikilib.

Məscid bir neçə dəfə dağıntılara və yanğınlara məruz qalıb. Belə hadisələrdən biri 1920-ci ildə Azərbaycanın bolşeviklər tərəfindən işğalına etiraz olaraq başlayan Gəncə üsyanı zamanı baş verib. Üsyançıların sayının artdığını görən bolşeviklər, ermənilərlə birgə müsəlman məhəllələrini top atəşinə tuturlar. Üsyan yatırıldıqdan sonra Ozan məhəlləsinin sakinləri cəzalara və işgəncələrə məruz qalmışdırlar. Qanlı toqquşmalarda 15 min insan qətlə yetirilmişdir.

Gəncə üsyanın şahidi olan gəncəli Məmməd Ibrahim oğlu Altunbəy 1989-ildə çıxan "Azadlığa uçan ilk türk" kitabında o günlərdən yazır: "Ən böyük faciə Ozan məscidindəydi... Açıq qalan qapı önündən keçərkən duyduğumuz dəhşətdən qanımız dondu. Məscidin ortasında yüzlərlə insanın yanğından qıvrılıb qalan cəsədi qorxunc bir mənzərə yaratmışdı... Diri-diri yandırılan məsum insanların qanı və yağı kömürləşən qapının altından çölə axırdı. Cəsədlər arasında necə olubsa yanmayan, fəqət qaralıb qalan əllər, əl və ayaq parçaları, saç hörükləri faciənin böyük dəhşətini daha da artırırdı... Küçənin o biri başında beş-altı erməni akkardion çalırdı."

Ozan məscidi eyni zamanda Hacı Abbaslı məscidi də adlandırılır. Bu ad məscidi öz hesabına inşa etdirən insanın adı ilə bağlıdır. Məscidin binasının minarəsi yoxdur və üstü günbəzli dördbucaqlı formaya malikdir. Məscidin tikintisində qırmızı kərpicdən istifadə olunub.

Məscid 1920-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Sovet dövründə məscidin fəaliyyəti qadağan olunmuşdur. Bir müddət burada korlar arteli və ərzaq mağazası yerləşdirilmişdir. 1979-cu ildə Ozan məscidi yenidən bərpa olunmuşdur. Məscid binasından  Nizami xatirə muzeyi, kitab mağazası kimi istifadə olunmuşdur. Məscidin binası hal-hazırda 15 saylı kitabxana kimi fəaliyyət göstərir.

[caption id="attachment_1012" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

[caption id="attachment_1013" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

[caption id="attachment_1015" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

[caption id="attachment_1011" align="alignnone" width="300"]Foto Gencexeber.az Foto Gencexeber.az[/caption]

Mənbələr:


  1. Баберовски Й. Враг есть везде. Сталинизм на Кавказе.

  2. Sadıq Şükürov. Gəncənin tarixi abidələri.

  3. Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası

  4. https://azertag.az/xeber/Ozan_mescidi_Qanli_tarixin_das_yadigari_VIDEO-952638

  5. https://haqqinda.az/M%C9%99scidl%C9%99r/6580-Ozan+m%C9%99scidi.html

  6. https://www.youtube.com/watch?v=GjlNScT9n-g


 

Son xəbərlər

Bütün xəbərlər
Bu gün, 00:06

Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür

Bütün xəbərlər
Bu gün, 00:01

Xudafərin körpüsü 5 ildir azaddır

Bütün xəbərlər
Dünən, 18:20

Azərbaycanda minimum yaşayış xərci 1256 manatdır

Bütün xəbərlər
Dünən, 18:00

Gəncədə heyvan bazarında məhdudiyyət

Bütün xəbərlər
Dünən, 17:41

Gəncəli şəhidin həyat yoldaşı: "Vətənini canından çox sevirdi"

Bütün xəbərlər
Dünən, 17:22

Gəncə sakinləri avtobus dayanacağı AXTARIŞINDA

Bütün xəbərlər
Dünən, 16:41

Ölmədik, bu günü də gördük – "Kəpəz" qələbə qazandı

Bütün xəbərlər
Dünən, 16:08

MKTİB növbəti təmizlik aksiyası təşkil edib

Bütün xəbərlər
Dünən, 15:33

Gəncəli Əməkdar artistin səhhətində problem yarandı

Bütün xəbərlər
Dünən, 14:58

Məzahir Pənahovun gəlini: "Nə villaları istəyirəm, nə də maşınları..."

Bütün xəbərlər
Dünən, 14:26

Gəncədə bir qrup sakin illərdir yardım gözləyir - İcra Hakimiyyəti isə susur

Bütün xəbərlər
Dünən, 13:52

Bölgəmizin futbol klubunu formalarla Qurban Qurbanov təmin edir

Bütün xəbərlər
Dünən, 13:00

Sabah dolu düşəcək - PROQNOZ

Bütün xəbərlər
Dünən, 12:17

24 yaşına qədər sənədsiz yaşayırmış - Ana olacağı üçün hərəkətə keçdi

Bütün xəbərlər
Dünən, 11:43

Gəncədə mülki şəhidlərin xatirəsi yad olunub

Bütün xəbərlər
Dünən, 11:00

DYP sürücülərə müraciət edib

Bütün xəbərlər
Dünən, 10:31

Gəncə terrorunda valideynlərini itirən Sevil yaxın zamanda ana olacaq

Bütün xəbərlər
Dünən, 09:49

17 oktyabrda qısa iş günü olacaq?

Bütün xəbərlər
Dünən, 00:05

Füzuli şəhərinin işğaldan azad edilməsindən beş il ötür

Bütün xəbərlər
Dünən, 00:01

Gəncənin beşinci dəfə raket atəşinə tutulmasından 5 il ötür

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 17:41

9 ayda 354 milyon manat ipoteka krediti verilib

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 16:47

Magistral yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 16:07

Gəncə Şəhər Statistika İdarəsi Ümumdünya Statistika Günü ilə bağlı

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 16:06

Gəncədə bu tədbirin bağlanış mərasimi keçirilib

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 15:18

Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 14:38

Arvadını öldürən 3 uşaq atası video paylaşdı - YENİLƏNİB

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 13:57

Gəncədə 6 nömrəli marşrut xətti üzrə hərəkət sxemi açıqlanıb

Bütün xəbərlər
16 oktyabr 2025, 13:26

Sabah hava necə olacaq? - PROQNOZ

Oxşar xəbərlər