Gəncədə sirk binası indiki “Tsentral” mehmanxanasının cənubunda, Xan bağının yanında yerləşib. Həmin sirk 1911-ci ilə kimi Solevin, 1917-ci ilə kimi Pospelovun sirki adlanırdı.
Bu bina mövcud olmuş zorxana binalarından biri idi. XX yüzilliyin əvvəllərində keçmiş zorxananın binası yenidən qurulmuşdur və burada Cambazxana, yəni sirk yaradılmışdır.
Bu cambazxana qırmızı kərpicdən günbəzi olan, dairəvi formada tikilmiş əsas korpusu və iki köməkçi otağı özündə birləşdirirdi. Binanın ön hissəsində əsas giriş qapısı və bufet yerləşirdi. Əks-hissəsində yerləşən köməkçi otaq isə manejə çıxırdı. Tamaşa zalı səhnədən, manejdən və 500 nəfərlik 6 cərgəlik tamaşaçı hissəsindən ibarət idi. Giriş qiyməti oturacaqların səhnə və manejə baxış mövqeyi ilə müəyyən olunurdu.
Cambazxanada həm də xeyriyyə məqsədi ilə tamaşalar təşkil olunurdu. Vəsaitlər Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin xətti ilə yığılırdı. Bu vəsaitdən müsəlmanlar arasında savadsızlığı ləğv etmək, kasıb ailələrə yardım etmək, başqa şəhərlərdə təhsil alan gənclərin təhsil haqqını ödəmək və s. Məqsədlər üçün istifadə edilirdi.
Cambazxana binası 1920-ci ildə Gəncə üsyanı zamanı, Qızıl ordu şəhəri mühasirə edərkən top atəşinə məruz qalıb. Nəticədə tarixi bina dağıdılıb. Onun tikinti materialları isə yerli əhali tərəfindən daşınıb.
Mənbələr:
