Yelizavetpol quberniyası 1867-ci il çar fərmanına əsasən, 1868-ci ildə Bakı və Tiflis quberniyalarının bir hissəsində yaradılıb. Quberniyanın gerbi 5 iyul 1878-ci ildə təsis edilib.
Gencexeber.az məlumat verir ki, quberniyanın gerbində qara qalxanda qızıl sütun üzərində gümüşlə bəzədilib qara qulplu xəncər təsvir olunub. Xəncərin yanında iki gümüş Georgi xaçı yerləşdirilib. Qalxanın üzərində imperator tacı təsvir edilib. Qalxan mavi rəngli Andreyev lenti (Rusiya imperiyasının ilk ordeni olan və Müqəddəs Apostol Andrey Pervozvannı adına təsis edilən ordenin taxıldığı lentin nümunəsi) ilə bəzədilib qızılı palıd yarpaqları ilə əhatə olunub.
Yelizavetpol quberniyasının ərazisi keçmiş Gəncə, Qarabağ, Şəki xanlıqlarının, eləcə də Samux və Şəmşədil mahallarının ərazilərini əhatə edib. Quberniyanın mərkəzi Yelizavetpol (Gəncə) şəhəri olub. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldıqdan sonra hökumətin 30 iyul 1918-ci il tarixli qərarı ilə şəhərin tarixi adı – Gəncə bərpa edilib. Bundan sonra Yelizavetpol quberniyası Gəncə quberniyası adlandırılıb. 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Gəncə quberniyası ləğv edilib.
Cavid Şəmiyev