Məmməd Süleyman oğlu Xələfov 20 oktyabr 1922-ci ildə Füzuli rayonunun Dördçinar kəndində Qarabağın bəyi Hacı Süleymanın ailəsində anadan olub. Bəzi mənbələrdə onun Gəncədə anadan olması yazılır.
Xələfov Gəncədəki 20 nömrəli dəmir yolu məktəbini bitirib. O, 1940-cı ildə ordu sıralarına çağırılıb və Böyük Vətən müharibəsi cəbhəsinin ağır bölgəsində - Stalinqradda döyüşüb. 1943-cü ildə yaralanıb, hərbi hospitala yerləşdirilib. Sağaldıqdan sonra Gəncəyə qayıdıb, burada 28 nömrəli məktəbə hərbi rəhbər təyin olunub.
Xələfov 1945-ci ildən BDU-nun Hüquq fakültəsində, 1950-1953-cü illərdə Mülki hüquq kafedrasında təhsil alıb. 1953-1959-cu illərdə BDU-nun Mülki hüquq kafedrasında müəllim, baş müəllim və dosent vəzifələrində işləyib.
Xələfov Azərbaycan SSRİ Elmlər Akademiyasının Fəlsəfə bölməsində Hüquq şöbəsini yaradıb və 1959-1962-ci illərdə bu şöbənin müdiri olub. 1962-ci ildə o, BDU-nun Hüquq fakültəsinin dekanı seçilib və 18 il oraya rəhbərlik edib. Onun dövründə Hüquq fakültəsində 6 yeni kafedra açılıb.
Professor Xələfov ölkədə hüquq elminin inkişafına töhfələr verib. Alim 7 monoqrafiyanın, Azərbaycanda və ölkə hüdudlarından kənarda 100-dən çox elmi məqalənin müəllifidir. Onun "Sovet mülki hüququnun yaranması", "Azərbaycanda mülki qanunvericilik", "Azərbaycanda əmək qanunvericiliyi" və digər əsərləri var. Xələfov ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi Plenumunun Elmi-Məsləhət Şurasının üzvü olub. O, 1991-ci ildə Azərbaycan Ali Sovetinin üzvü seçilib. Onun rəhbərliyi altında mühüm qanun layihələri hazırlanaraq qəbul edilib.
Ermənistan Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına başlayanda Xələfovun rəhbərliyi ilə "Zəkanın səsi - tarixin dərsi" adlı kitab hazırlandı. Bir çox tarixi həqiqətlərə işıq salan kitab Azərbaycan, rus və ingilis dillərində nəşr olunaraq, dünyanın bir çox ölkələrinə göndərildi.
Xələfov Azərbaycan elminin inkişafına verdiyi xidmətlərə görə bir çox mükafatlarla təltif edilmiş, 1989-cu ildə "Azərbaycanın Əməkdar hüquqşünası" fəxri adına layiq görülmüşdü.
Məmməd Xələfov 12 aprel 1992-ci ildə 70 yaşında Bakıda vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Gəncədə alimin adını daşıyan küçə var.
Mənbələr:
