top
Azərbaycanın ilk təhsil naziri: gəncəli Nəsib bəy Yusifbəyli
02 dekabr 2021, 13:00
- +

Azərbaycanın ilk təhsil naziri: gəncəli Nəsib bəy Yusifbəyli

Nəsib bəy Yusifbəyli 1881-ci ildə Gəncədə ziyalı ailəsində anadan olub. Orta təhsilini Gəncə klassik gimnaziyasında alıb. Daha sonra Novorossiysk Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olub.

Nəsib bəy çar hökuməti tərəfindən təqiblərə məruz qaldığından, 1906-cı ildə Krımın Bağçasaray şəhərinə gedib. O, türk dünyasının ictimai-siyasi xadimi, İsmayıl bəy Qaspıralının redaktoru olduğu "Tərcüman" qəzetində işləməyə başlayıb.

1908-ci ildə Türkiyənin İstanbul şəhərinə gedib, "türk dərnəyi" adlı cəmiyyətə üzv olub. Nəsib bəy 1909-cu ildə Gəncəyə qayıdıb və "Mədrəseyi-ruhaniyyə" məktəbində müəllim işləməyə başlayıb. Yusifbəyli Gəncədə yaşasa da, "Tərcüman" qəzetində müxtəlif yazılarla çıxış edib. O, 1911-ci ildə Gəncədə bələdiyyə idarəsində ictimai-siyasi fəaliyyətə başlayıb.

Yusifbəyli Gəncədə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin, Müsəlmanlar İçərisində Maarifi Yayan cəmiyyətin və Aktyorlar Cəmiyyətinin fəaliyyətində iştirak edib. O, həmçinin "Difai" partiyasının üzvü idi.

1917-ci ildə Fevral-burjua inqilabından sonra Yusifbəyli Gəncədə yaranan Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Partiyasına və Müsəlman Milli Komitəsinə başçılıq edib. 1917-ci ildə Bakıda Birinci Müsəlman qurultayında Nəsib bəy bu sözləri demişdir: "Kim deyə bilər ki, biz özünü idarəetmə səlahiyyətində olan bir millət deyilik?!".

1918-ci ilin 22 aprelindən, 26 maya qədər Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasında Nəsib bəy Yusifbəyli maarif naziri vəzifəsində çalışıb. 28 may 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qurulduqdan sonra Fətəli Xan Xoyskinin təşkil etdiyi birinci hökumət kabinəsində Yusifbəyli maliyyə və xalq maarifi naziri, ikinci və üçüncü hökumət kabinələrində isə xalq maarifı və dini etiqad naziri vəzifələrini tutub.

1919-cu ilin martında Xoyskinin hökumət kabinəsi istefa verir və Nəsib bəy yeni hökumət kabinəsi yaradır. Nəsib bəy Baş nazir vəzifəsi ilə yanaşı, Daxili İşlər naziri və Nazirlər Şurasının Sədri vəzifələrini icra edib. O, 24 dekabr 1919-cu ildə yaratdığı hökumət kabinəsi (sayca beşinci) 1 aprel 1920-ci ilə qədər fəaliyyət göstərib.

31 may 1920-ci ildə ölkəni tərk edərkən, Nəsib bəy Yusifbəyli yolda qətlə yetirilib.

 

Mənbələr:


  1. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Gəncə quberniyasından olan dövlət xadimləri. Gəncə-2018

  2. Yaqub Mahmudov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II cild. Bakı-2004

  3. Nəsiman Yaqublu. Cümhuriyyət qurucuları. Bakı-2018

  4. Nazif Qəhramanlı. Nəsib bəy nümunəsi. Bakı-2008

  5. http://www.tarixinstitutu.az/personalities/view/102

  6. https://www.youtube.com/watch?v=baw8qCcl0no&t=149s

Son xəbərlər

Bütün xəbərlər
Dünən, 20:04

Gəncədəki "DeFacto" mağazasının bağlanma TARİXİ

Bütün xəbərlər
Dünən, 18:58

Gəncədə səhər idmanı aksiyası keçiriləcək

Bütün xəbərlər
Dünən, 18:02

Gəncə təhsil ocağına qəbul 100% olub

Bütün xəbərlər
Dünən, 17:25

"Kəpəz" heyətini hücumçu ilə gücləndirib

Bütün xəbərlər
Dünən, 16:46

Kənd məktəblərindəki müəllimlər 70 faizdən çox nəticə göstərib

Bütün xəbərlər
Dünən, 16:05

Gəncədə köşk sahibi piyada yolunu zəbt edib

Bütün xəbərlər
Dünən, 15:24

Gəncədə yanıq xəsarətləri alan qadının son durumu - YENİLƏNİB

Bütün xəbərlər
Dünən, 14:55

Gəncədə VAZ yandı

Bütün xəbərlər
Dünən, 14:26

Bütün məktəblərdə telefon qadağan ediləcək - RƏSMİ

Bütün xəbərlər
Dünən, 13:52

Sabah dolu düşəcək, sulu qar yağacaq - PROQNOZ

Bütün xəbərlər
Dünən, 13:21

Gəncədə 146 ağac kəsilib

Bütün xəbərlər
Dünən, 12:28

3 nəfərin ölümünə səbəb olan sürücünün cəzası azaldıldı

Bütün xəbərlər
Dünən, 11:34

Nikahların sayı artıb, boşanmalar azalıb

Bütün xəbərlər
Dünən, 11:04

"Kəpəz" "Araz-Naxçıvan"la üz-üzə gələcək

Bütün xəbərlər
Dünən, 10:39

Gəncədə şəhid övladlarına məktəb ləvazimatları təqdim olunub

Bütün xəbərlər
Dünən, 10:02

Sentyabr döyüşlərində şəhidliyə ucalan gəncəlilər

Bütün xəbərlər
Dünən, 09:47

Erməni təxribatı nəticəsində şəhid olan hərbçilərimizin üçüncü ildönümüdür

Bütün xəbərlər
Dünən, 09:10

ATU-ya yeni qəbul olan tələbələrlə tanışlıq günü keçirilib

Bütün xəbərlər
Dünən, 07:26

Ailə faciəsinə səbəb olan "Azərişıq"ın işçisi həbs edildi

Bütün xəbərlər
11 sentyabr 2025, 17:38

Gəncəli taekvondoçular 9 medal qazandılar

Bütün xəbərlər
11 sentyabr 2025, 16:53

ADAU–EGE ikili diplom proqramına tələbə qəbulu 100% təşkil edib

Bütün xəbərlər
11 sentyabr 2025, 16:12

Gədəbəyə dolu düşdü

Bütün xəbərlər
11 sentyabr 2025, 14:59

Rus bölməsinin bağlanması müzakirə edilir? - Nazirdən CAVAB

Bütün xəbərlər
11 sentyabr 2025, 14:23

Gəncədə 106 MAZ, 271 traktor istehsal olunub

Oxşar xəbərlər